آیین‌نامه صدور مجوز و نظارت بر فعالیت شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی)

​

ماده سوم- شرایط شرکت:

مالک بودن حداقل ۱ فروند شناور و یا ارائه اجاره‌نامه (سالانه/ زمانی/ سفری) و یا قرارداد مدیریت حداقل ۲ فروند شناور

داشتن گواهینامه‌های بین‌المللی امنیت کشتی‌ها و تسهیلات بندری (ISPS-CODE)، سیستم مدیریت ایمنی (ISM)، سند انطباق (DOC) و گواهینامه مدیریت ایمنی کشتی (SMC) برای شرکت و کشتی جهت شناورهای مشمول

تبصره: شرکت‌هایی که مدیریت فنی و پرسنلی شناورهای خود را رأسا انجام نداده و امور مربوطه را طی قراردادی به شرکت‌های تخصصی مدیریت کشتی که دارای گواهینامه‌های (SMC, DOC, ISM, ISPS-CODE و غیره) هستند، برون‌سپاری نموده باشند، مادامی که دارای قرارداد معتبر می‌باشند از موضوع بند ۲ این ماده مستثنی خواهند بود

شرکت می‌بایست به تعداد لازم فرد یا افرادی را جهت شناوران خود به عنوان فرد برگزیده خشکی (DPA) و پرسنل مجرب واجد شرایط به عنوان ناظر کشتی (Superintendent) به کار گمارد

ماده چهارم- تطبیق شرایط و الزامات شرکت:

کلیه شرکت‌ها اعم از شرکت‌هایی که قبل از تصویب این آیین‌نامه مجوز فعالیت دریافت نموده‌اند یا شرکت‌هایی که بعدا مجوز دریافت خواهند نمود، مکلفند به منظور جبران خسارات احتمالی ناشی از انجام وظایف، فعالیت‌های شرکت و کارکنان تحت پوشش در اسکله، اماکن و محوطه‌های بندری و دریایی سازمان نسبت به سپردن تضمین به مبلغ یک میلیارد ریال اقدام نمایند

تبصره: محل استفاده از تضمین مذکور در مواردی است که بیمه نامه (P&I) پاسخگوی خسارات وارده نباشد

مدت اعتبار مجوز صادر شده چهار سال تمام است و تمدید آن منوط به احراز شرایط مندرج در این آیین‌نامه خواهد بود

تبصره ۱: در صورت عدم دریافت گزارش فعالیت در پایان سال دوم، امور شرکت‌ها نسبت به صدور تذکر کتبی به شرکت اقدام می‌نماید

تبصره ۲: در صورت عدم دریافت گزارش فعالیت در پایان سال سوم، امور شرکت‌ها نسبت به صدور اخطار کتبی به شرکت اقدام می‌نماید

تبصره 3: در صورت عدم دریافت گزارش فعالیت در پایان سال چهارم، سازمان نسبت به لغو مجوز و پروانه فعالیت شرکت اقدام می‌نماید

دارا بودن دفتر مرکزی مستقل با کاربری اداری برای انجام فعالیت

دارا بودن دفتر شعبه مستقل با کاربری اداری حداقل در یکی از بنادر مورد نظر برای انجام فعالیت

تبصره: شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) می‌توانند در سایر بنادری که دارای شعبه نیستند از خدمات شرکت‌های دارای مجوز رسمی از سازمان یا شعب شرکت‌های همکار، استفاده نمایند

شرکت‌هایی که وضعیت آنها با این آیین‌نامه مطابقت ندارد، موظفند ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه وضعیت خود را با مفاد آن تطبیق دهند

به منظور ساماندهی فعالیت شرکت‌ها و ترغیب آنها به رعایت هر چه بهتر و بیشتر استانداردها و توجه به صلاحیت‌های تخصصی کارکنان و تجهیز امکانات، سازمان نسبت به طبقه‌بندی شرکت‌های موصوف بر اساس دستورالعمل سازمان که به تایید رئیس شورای عالی هماهنگی ترابری کشور رسیده است اقدام خواهد نمود. شرکت‌ها مکلفند اطلاعات مربوطه را در اختیار سازمان قرار دهند

شرکت‌ها باید در سربرگ‌های مکاتباتی خود به فعالیت حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) اشاره نمایند

شرکت‌ها موظفند تغییر مدیرعامل، اعضا هیئت مدیره، مدیر فنی و مدیر شعبه، اساسنامه و هر گونه تغییر در نشانی مرکز اصلی، شعب و تلفن شرکت را قبل از انجام مراحل ثبت به اطلاع سازمان رسانده و تاییدیه‌های لازم را اخذ نمایند

شرکت‌ها موظفند دارندگان امضای مجاز را با ارائه مستندات قانونی رسما به سازمان معرفی نمایند

تغییر مدیرعامل، اعضای هیأت مدیره، مدیر فنی و مدیر شعبه منوط به احراز شرایط مذکور در این آیین‌نامه و اعلام به سازمان و تأیید آنها بر اساس ماده نهم آیین‌نامه خواهد بود

شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) که بر اساس مفاد این آیین‌نامه دارای مجوز فعالیت می‌باشند، می‌توانند امور نمایندگی شناورهای تحت مدیریت خود را به استناد بند ۲ الف فصل چهارم- بخش دوم از دستورالعمل اجرایی ثبت و تعیین نوبت، پهلوگیری به اسکله، ارائه خدمات بندری و صدور اجازه حرکت جهت واحدهای شناور و کشتی‌های اقیانوس‌پیما در بنادر تابعه مصوب اجلاس ۱۱۹۴ مورخ ۱۲/۱۱/۷۷ هیأت مدیره سازمان راساً انجام داده و نیازی به اخذ مجوز نمایندگی کشتیرانی نخواهند داشت. بدیهی است در این راستا کلیه تعهدات مندرج در آیین‌نامه شرکت‌های نمایندگی کشتیرانی، متوجه شرکت حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) نیز خواهد بود.

شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) که بر اساس مفاد این آیین‌نامه دارای مجوز فعالیت می‌باشند، می‌توانند امور تأمین خدمه، تجهیزات و تعمیرات مورد نیاز شناور و کارکنان تحت مدیریت/ مالکیت خودشان را در زمان حضور شناور در بندر و محدوده‌های آن راسا انجام داده و نیازی به اخذ مجوز تأمین خدمه، تجهیزات و تعمیرات شناور نخواهند داشت. بدیهی است کلیه تعهدات مندرج در آیین‌نامه شرکت‌های تأمین خدمه، تجهیزات و تعمیرات شناور، متوجه شرکت حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) نیز خواهد بود

فصل دوم: شرایط و الزامات مدیران

ماده پنجم- شرایط عمومی مدیرعامل و مدیرفنی:

الف) شرایط مدیرعامل

تابعیت ایران

مقیم بودن در ایران

دارای مدرک تحصیلی لیسانس

حداقل سن ۲۵ سال

انجام خدمات نظام وظیفه یا معافیت دائم

عدم اشتغال به کار در دستگاه‌های دولتی، مؤسسات عمومی غیردولتی و نیز شرکت‌هایی که بیش از پنجاه درصد از سرمایه یا سهام آنها متعلق به مراجع مزبور باشد و نداشتن سمت مشابه در سایر شرکت‌ها

ب) شرایط مدیرفنی:

مقیم بودن در ایران

تبصره: انتخاب مدیرفنی از اشخاص حقیقی غیرایرانی با رعایت قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران در مورد اشتغال اتباع خارجی بلامانع می‌باشد

حداقل سن ۲۵ سال

انجام خدمت نظام وظیفه یا معافیت دائم جهت اشخاص حقیقی ایرانی

عدم اشتغال به کار در دستگاه‌های دولتی، مؤسسات عمومی غیردولتی و نیز شرکت‌هایی که بیش از پنجاه درصد از سرمایه یا سهام آنها متعلق به مراجع مزبور باشد و نداشتن سمت مشابه در سایر شرکت‌ها

ماده ششم- شرایط حرفه‌ای مدیرفنی و مدیر شعبه:

الف) شرایط مدیرفنی:

مدیر فنی باید دارای مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته‌های علوم دریایی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با ۴ سال سابقه کار مفید اجرایی در زمینه امور دریای و تسلط به زبان انگلیسی و یا یکی از زبان‌های رسمی بین‌المللی (در سازمان ملل متحد) باشد

تبصره ۱: افرادی که دارای سایر مدارک کارشناسی باشند، می‌بایست حداقل دارای ۸ سال سابقه کار مفید اجرایی در زمینه امور دریایی با تشخیص و تایید سازمان باشند

بصره ۲: افرادی که دارای گواهینامه شایستگی، افسر اولی، سرمهندس و مهندس دوم کشتی‌های اقیانوس‌پیما با سفرهای نامحدود با حداقل سه سال سابقه کار دریانوردی مورد تایید سازمان باشند.

تبصره ۳: افرادی که دارای مدرک شایستگی دریانوردی معتبر از جمله فرماندهان زیر GT ۳۰۰۰، سرراهنما و راهنمای درجه یک، فرمانده و مدیر ماشین کشتی لایروب مکنده مخزن دار با حداقل پنج سال سابقه کار در این سمت و فرمانده یدک‌کش با مدرک تحصیلی دیپلم و حداقل هفت سال سابقه کار در این سمت از مرجع ملی دریایی کشور باشند

ب) شرایط مدیرشعبه:

مدیر شعبه باید دارای حداقل مدرک تحصیلی دیپلم و دو سال سابقه کار مفید اجرایی در زمینه‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی)، امور دریایی و آشنا به زبان انگلیسی در حد زبان تخصصی و برقراری ارتباط باشد.

ج) نحوه احراز سابقه کار: به منظور احراز سابقه کار مفید ارائه یکی از مدارک ذیل ضروری است:

تاییدیه سابقه کار مفید اجرایی در زمینه‌های حمل‌ونقل و امور دریایی از سازمان‌ها و دستگاه‌های دریایی کشور

ارائه سابقه کار مفید اجرایی مرتبط مبنی بر اینکه متقاضی در شرکت حمل‌ونقل دریایی دارای مجوز فعالیت اشتغال داشته و حق بیمه پرداخت نموده است

اییدیه سابقه کار مفید اجرایی مرتبط در خارج از کشور توسط سازمان‌های دولتی، عمومی یا مراکز خصوصی حمل‌ونقل دریایی معتبر در آن کشور با تایید سفارت جمهوری اسلامی ایران

ماده هفتم- شرایط و الزامات مدیران:

از نظر اجرای مقررات این آیین‌نامه یک شخص می‌تواند تنها حق تصدی یکی از سمت‌های مدیرعامل، مدیرفنی و یا مدیر شعبه را در شرکت/ شرکت‌ها داشته باشد

تبصره ۱: چنانچه مدیرعامل مدارک، شرایط و توانمندی‌های حرفه‌ای مدیرفنی را دارا باشد و کلیه مسوولیت‌های فنی وی را متعهد گردد و در صورت تمایل می‌تواند جایگاه و نقش مدیرفنی شرکت را ایفا نماید.

تبصره ۲: چنانچه دفتر مرکزی شرکت و شعبه یکی باشد مدیرعامل می‌تواند با رعایت تبصره یک بند یک این ماده وظایف مدیرشعبه را انجام دهد و نیازی به بکارگیری مدیرشعبه نمی‌باشد. در صورت ایجاد شعبه در سایر بنادر شرکت می‌بایست نسبت به معرفی مدیرشعبه اقدام نماید

تبصره 3: چنانچه مدیرعامل با دارا بودن مدارک، شرایط و توانمندی‌های حرفه‌ای مدیرفنی و مدیرشعبه مسوولیت‌های مذکور را در شرکت بر عهده داشته باشد به هنگام خروج از شرکت در ساعات/ ایام کاری می‌بایست به منظور جلوگیری از هر گونه وقفه در ارائه خدمات نسبت به معرفی مدیرفنی حائز شرکت اقدام نماید

مدیرعامل شرکت در مقابل سازمان مسوول خواهد بود

معرفی مدیرفنی می‌بایست توسط مدیرعامل شرکت به صورت مکتوب به سازمان اعلام گردد

مدیرفنی، مدیرشعبه و کارکنان عملیاتی شرکت موظفند بر اساس طرح جامع سیستم آموزش کارکنان لجستیک بندری ایران کلیه دوره‌های آموزشی ذیربط را با موفقیت طی نمایند

تبصره ۱: افرادی که دارای تجربه کاری مفید و گواهینامه‌های آموزشی ذیربط می‌باشند با ارائه مدارک مذکور تقاضای مکتوب خود را مبنی بر یکسان‌سازی با طرح جامع سیستم آموزش کارکنان لجستیک بندری ایران به اداره کل امور بندری سازمان منعکس تا تصمیم لازم در این خصوص اتخاذ گردد

تبصره 2: نحوه ارزشیابی گواهینامه مؤسسات آموزشی، چگونگی برگزاری آزمون کتبی، عناوین و محتوای دوره‌های آموزشی مورد نیاز به موجب طرح جامع سیستم آموزش کارکنان لجستیک بندری ایران خواهد بود

به‌کارگیری کارکنان فنی و تخصصی فعالیت‌های شرکت با تایید رسمی مدیرفنی انجام می‌شود

به‌کارگیری ماشین‌آلات، تجهیزات و امکانات فنی کار با تایید و تحت نظارت مدیرفنی شرکت می‌باشد

مسوولیت رعایت ضوابط، مقررات زیست‌محیطی، ایمنی و بهداشتی کارگاه بر عهده مدیرفنی شرکت می‌باشد

فصل سوم- نظارت، نحوه صدور، تعلیق و لغو مجوز فعالیت

ماده هشتم- نظارت:

سازمان به منظور اطمینان از اجرای کامل و موثر مقررات و دستورالعمل‌های مصوب و انجام مطلوب وظایف و رعایت مفاد این آیین‌نامه اقدام به نظارت مستمر و منظم از فعالیت شرکت‌ها می‌نماید و شرکت‌های می‌بایستی همکاری‌های لازم را در این زمینه به عمل آورند

نظارت بر نحوه عملکرد شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) با اداره کل عملیات و ایمنی دریایی سازمان می‌باشد که امور شرکت‌ها به منظور اطمینان از تحقق بند این ماده سالانه از اداره کل مذکور استعلام می‌نماید

ماده نهم- صدور مجوز فعالیت:

صدور مجوز فعالیت در زمینه حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) منوط به احراز صلاحیت‌های مصرح در این آیین‌نامه و ارائه اساسنامه، مدارک ثبت و آخرین روزنامه رسمی که مبین صلاحیت شرکت در زمینه مذکور باشد، خواهد بود

قبل از اعطاء مجوز فعالیت به منظور رعایت مقررات داخلی و مفاد آیین‌نامه بین‌المللی امنیت کشتی‌ها و تسهیلات بندری (ISPS-CODE) صلاحیت سیاسی و امنیتی مدیرعامل، اعضا هیات مدیره، مدیرفنی و مدیرشعبه شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه توسط دفتر مرکزی حراست سازمان در مرکز یا حراست بنادر تابعه استعلام می‌گردد

در صورت عدم تأیید صلاحیت مدیران شرکت، سازمان تکلیفی به منظور صدور مجوز فعالیت حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) نخواهد داشت. حراست سازمان یا اداره حراست بنادر تابعه حداکثر ظرف مدت یک ماه نسبت به ارائه پاسخ اقدام می‌نمایند. بدیهی است چنانچه به علت مفتوح بودن پرونده مدیران شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه در مراجع قضائی، نظارتی و سایر مراجع قانونی، حراست سازمان یا اداره حراست بنادر تابعه قادر به ارائه پاسخ قطعی نباشند تا تعیین تکلیف نهایی پرونده، از صدور مجوز فعالیت خودداری خواهد شد

در صورت ارائه کامل مدارک توسط متقاضی و تأیید صلاحیت سیاسی و امنیتی مدیران، سازمان طی مدت چهل روز نسبت به صدور مجوز فعالیت اقدام می‌نماید

مرجع تشخیص کمی و کیفی صلاحیت و تجربه کارکنان، تجهیزات عملیاتی، وسایل ایمنی و سایر موارد مربوط به امکانات شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه، سازمان خواهد بود

صدور مجوز و انجام فعالیت شرکت در ابعاد مختلف حقوقی، عملکردی و غیره منوط به معرفی و حضور مدیرفنی در شرکت می‌باشد. عدم حضور مدیرفنی به منزله سلب و فقد ارزش مجوز فعالیت شرکت می‌باشد

ماده دهم- تعلیق و لغو مجوز فعالیت:

در صورتی که برای سازمان در هر زمان محرز گردد که شرایط و صلاحیت شرکت و یا مدیران موضوع این آیین‌نامه به طور کلی یا جزئی زایل شده است، سازمان می‌تواند ضمن صدور اخطار کتبی، اقدام به تعیین مهلت مناسب نموده تا ظرف آن مدت شرکت مزبور اقدام به کسب مجدد شرایط یا صلاحیت لازم نماید

تبصره: در صورتی که شرکت نتواند ظرف مهلت تعیین شده اقدام به کسب مجدد شرایط یا صلاحیت لازم نماید، موضوع به کمیته بند ۳ این ماده ارجاع خواهد شد. بدیهی است کمیته حداکثر ظرف مدت یک ماه تشکیل و تصمیم لازم را اتخاذ می‌نماید و تا تعیین تکلیف نهایی شرکت حق هیچگونه فعالیت جدیدی را در زمینه موضوع این آیین‌نامه نخواهد داشت

در صورت عدم رعایت قوانین و مقررات حاکم بر موضوع آیین‌نامه حاضر از طرف شرکت‌ها و یا عدم اقدام به موقع شرکت در رفع مغایرت‌های قانونی که در ممیزی‌های سازمان اعلام می‌شود، شرکت از آن زمان حق هیچگونه فعالیت جدیدی را در زمینه موضوع این آیین‌نامه ندارد. همچنین مکلف است حداکثر ظرف مدت ۳ ماه ضمن رعایت مقررات حاکم تکالیف مقرر را انجام دهد. در صورت تداوم تخلف یا تکرار، موضوع جهت اتخاذ تصمیم لازم به کمیته مذکور در بند ۳ این ماده ارجاع خواهد شد

به منظور رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد چگونگی ادامه فعالیت شرکت مبنی بر تعلیق با لغو مجوز فعالیت شرکت، کمیته‌ای مرکب از نمایندگان سازمان بنادر و دریانوردی (اداره کل امور بندری، اداره کل عملیات و ایمنی دریایی و مدیریت حقوقی) تشکیل می‌شود. کمیته با حضور تمامی اعضا تشکیل می‌شود و تصمیم آن با اکثریت آراء معتبر است

تبصره 1: تصمیم کمیته مانع تعقیب متخلف در مراجع قانونی صلاحیت‌دار نخواهد بود

تبصره 2: در صورت اعلام عدم رعایت مفاد این آیین‌نامه توسط شرکت یا مدیران آن جلسه رسیدگی به موضوع با حضور مدیرعامل و یا نماینده قانونی آنها تشکیل می‌گردد در این صورت تاریخ و محل تشکیل جلسه از سوی سازمان کتبا به شرکت ابلاغ خواهد شد. عدم حضور مدیرعامل یا نماینده قانونی شرکت مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم کمیته نخواهد بود

تبصره ۳: محل تشکیل جلسات کمیته و دبیرخانه آن در اداره امور شرکت‌های سازمان بنادر و دریانوردی خواهد بود

تبصره ۴: در صورت تعلیق یا لغو مجوز فعالیت، شرکت ملزم به تسویه قراردادهای جاری خود ظرف مهلت تعیین شده طبق نظر کمیته خواهد بود

تبصره ۵: در صورت وصول گزارش و مدارک مستند از ارگان‌های ذیصلاح مبنی بر وقوع تخلف توسط شرکت، موضوع به کمیته بند ۳ این ماده جهت بررسی ارجاع خواهد شد

تبصره ۶: در صورت دریافت رأی قطعی کیفری مراجع قضایی نسبت به عملکرد مدیران و یا شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه، ضمن اعلام تعلیق فعالیت شرکت، مراتب به کمیته موضوع بند ۳ این ماده ارجاع خواهد شد

تبصره ۷: چنانچه ماده قانونی/بند/تبصره بین‌المللی و ملی مرتبط با موضوع این آیین‌نامه تصویب و اعلام گردد، شرکت‌ها موظفند مقررات جدید را رعایت نمایند

تبصره ۸: در تمام مفاد و تبصره‌های این آیین‌نامه، که بعد تخصصی کار از مدیرعامل به مدیرفنی واگذار گردیده است مرجع تبیین و تفسیر مفاد و تبصره‌های مذکور سازمان بنادر و دریانوردی می‌باشد.

صدور مجوز سازه های دریایی

سواحل به دلیل داشتن پتانسیل های فراوان و منابع سرشار خدادادی، همواره مناطقی جذاب برای سکونت و انجام فعالیتهای صنعتی، تجاری و بازرگانی و… بوده اند. جمهوری اسلامی ایران با داشتن حدود ٥٨٠٠ کیلومتر طول خط ساحلی به عنوان یکی از کشورهای مهم ساحلی قلمداد می گردد. به منظور توسعه پایدار این مناطق و در راستای جلوگیری از تخریب سواحل و اثرات مخرب زیست محیطی لازم است بهره گیری از نعمت سواحل، هوشمندانه و با رعایت اصول فنی و زیست محیطی انجام شود.در همین خصوص به عنوان اسناد بالا دستی قوانینی وضع گردیده تا ساخت و سازه های ساحلی را مدیریت نماید. سازمان بنادر و دریانوردی به استناد قانون بند ٢٢ ماده ٣ آیین نامه سازمان مصوب مجلسین ١٣٤٨ (الف) و تبصره الحاقی مصوب مجلس شورای اسلامی ١٣٨٧ (ب) مرجع اعلام موافقت اولیه با احداث طرح مورد نظر، صدور مجوز تاسیس و ساخت و مجوز بهره برداری از سازه ها، تاسیسات و تجهیزات دریایی به متقاضیان حقیقی و حقوقی بر اساس نوع کاربری (تجاری- نفتی، تفریحی، مسافری، صیادی، صنعتی و تأسیساتی) می باشد. به همین منظور کمیته صدور مجوز سازه های دریایی متشکل از کار شناسان خبره در امور بندری، دریایی، حفاظت ایمنی و محیط زیست، سازه دریایی، مهندسی سواحل در حوزه معاونت توسعه و تجهیز بنادر تشکیل گردیده و دبیرخانه آن در اداره کل مهندسی سواحل و بنادر مستقر می باشد. در جهت تکریم ارباب رجوع و تسریع در انجام امور اداری صدور مجوزهای یاد شده، سامانه جامع مدیریت و نظارت بر سواحل کشور راه اندازی گردیده و در آن تمامی مراحل انجام کار توسط متقاضیان به صورت مکانیزه انجام می شود. درخواست متقاضیان پس از دریافت توسط دبیرخانه، بررسی شده و در صورت تکمیل بودن مدارک، درکمیته صدور مجوز سازه های دریایی مطرح می گردد. در این فرآیند مستندات دریافتی با مقرارت موجود از جمله کنوانسیون ها، قوانین، آیین نامه ها، دستورالعمل ها و همچنین مطالعات مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی (ICZM) تطبیق داده شده و در صورت تصویب طرح در کمیته، مجوز مورد نظر صادر و به متقاضی ابلاغ می گردد.

منبع: حمل کالا

سواحل به دلیل داشتن پتانسیل های فراوان و منابع سرشار خدادادی، همواره مناطقی جذاب برای سکونت و انجام فعالیتهای صنعتی، تجاری و بازرگانی و… بوده اند.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی