آیین‌نامه صدور مجوز و نظارت بر فعالیت شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی)

​

حمل کالا به شیوه دریایی در دنیا 90 درصد ساختمان حرفه ی حمل و نقل بین المللی را تشکیل داده است . در این مقاله به معرفی آخرین اطلاع رسانی ها ، اخبار ، قوانین و رویه های کسب و کار حمل و نقل دریایی می پردازیم .

این مقاله با توجه به  اطلاعات رسمی درج شده در وبسایت رسمی rmto.ir وزارت راه و شهرسازی تنظیم شده و اطلاعات مندرج در آن دارای اعتبار رسمی می باشد .

عوارض حمل كالاهاي وارداتي با ناوگان خارجي (عوارض 10%)

واردكنندگاني كه قصد حمل كالاهاي وارداتي خود را از خارج از كشور (با توجه به ضوابط مربوطه)با ناوگان خارجي دارند بايستي مجوزي را از سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي اخذ و سپس نسبت به حمل محموله خود اقدام نمايند.

مجوز حمل كالا با ناوگان خارجي با توجه به مستندات قانوني(ماده 20 آئين‌نامه اجرايي قانون مقررات تردد وسايل نقليه خارجي) به 2 صورت از سوي سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي اخذ مي گردد:

–  زير تناژ: مجوز حمل بارهاي كمتر از 500 تن دريايي و 100 تن زميني و 500 كيلو گرم هوايي كه محاسبه عوارض بر اساس هزينه حمل مندرج در بارنامه ها صورت مي گيرد.

– بالاي تناژ: مجوز حمل بارهاي بيش از تناژ بند بالا كه محاسبه عوارض بر اساس هزينه حمل محاسبه شده با كمك نرخ هاي متعارف صورت مي گيرد.

سامانه rmto.ir سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای شامل يك بانك اطلاعاتي  و پورتالي براي ثبت و صدور مجوز  مي باشد. پورتال اين سامانه به صورت سراسري توسط كليه نمايندگي هاي سازمان قابل استفاده بوده و هر دونوع شيوه زير تناژ و بالاي تناژ را شامل مي شود.

خلاصه قابليت‌هاي سامانه

سامانه علاوه بر امكان ثبت و صدور مجوز حمل كالاي وارداتي با ناوگان خارجي موارد زير را فرآهم مي‌آورد:

1-    كنترل و نظارت بر مجوزهاي صادر شده به صورت سراسري

2-    افزايش سرعت و دقت در محاسبه

3-    تعيين قيمت حمل در مسيرهاي مختلف

4-    يكسان سازي و ساده سازي با ادغام دو شيوه بالاي تناژ و پايين تناژ

5-    ايجاد امكان گزارش و تحليل‌هاي داده‌اي

آیین‌نامه صدور مجوز و نظارت بر فعالیت شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی)

در اجراي وظايف مذكور در ماده واحده ي قانون راجع به اجازه تأسيس سازمان بنادر و كشتيراني مصوب خرداد ماه ۱۳۳۹ و آيین نامه سازمان بنادر و كشتيراني مصوب بهمن ماه ۱۳۴۸ اين آيين نامه تهيه و تأييد شد . (بر اساس مصوبه مورخ ۱۰/۲/۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی سازمان بنادر و کشتیرانی به سازمان بنادر و دریانوردی تغییر نام یافت.)

مقدمه :

انجام فعاليت نمايندگي كشتيراني مستلزم اخذ مجوز فعاليت از سازمان بنادر و دريانوردي است . سازمان با توجه به قوانين و مقررات حاكم ، مقتضيات اجتماعي ، اقتصادي و كفايت يا عدم كفايت تعداد شركت هاي موجود و با رعايت مفاد اين آيين نامه اقدام به صدور مجوز خواهد نمود .

فصل اول: تعاریف، وظایف، مسوولیت، شرایط و الزامات شرکت

ماده اول– تعاریف

سازمان: در این آیین‌نامه منظور سازمان بنادر و دریانوردی است

شرکت کارگزاری ترابری دریایی: شرکتی است که حسب آیین‌نامه‌های سازمان حداقل در یکی از زمینه‌های دریایی و بندری موفق به اخذ مجوز فعالیت گردیده است

شرکت حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی): شخص حقوقی ایرانی است که با داشتن شناورهای ملکی، استیجاری یا در اختیار داشتن مدیریت کشتی، تحت عنوان خطوط کشتیرانی یا عناوین مشابه به حمل بار و مسافر اشتغال دارند

بار و مسافر: بار شامل هر گونه محموله اعم از اموال، اشیا، حیوانات زنده و یا هر کالای دیگر بوده و مسافر هر فردی است که به همراه داشتن بار به موجب قرارداد حمل مسافر توسط کشتی جابه‌جا می‌شود

تبصره: محوریت اصلی این آیین‌نامه حمل‌ونقل بار بوده و در صورت حمل مسافر به صورت موردی، شرکت موظف است ضوابط و شرایط مسافر را فراهم نماید

کشتی/ شناور: به هر وسیله دریا و رودخانه‌رو که از نظر قابلیت دریانوردی و دارا بودن شرایط ایمنی لازم مطابق با قوانین ملی و بین‌المللی، مورد تایید سازمان بوده و برای حمل انواع بار و مسافر یا هر دو و یا ارائه خدمات مختلف دریایی نظیر لایروبی، یدک‌کشی، تحقیقاتی و غیره در دریا و آبراهه‌های قابل کشتیرانی به کار می‌رود

رشته‌های علوم دریایی: منظور کلیه رشته‌های تحصیلی در مقطع کارشناسی مهندسی، مهندسی دریایی و بالاتر مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که محوریت اصلی آنها دریانوردی (عرشه- موتور)، کشتی‌سازی، حقوق دریایی، مدیریت بازرگانی دریایی، مدیریت کمیسر دریایی، مدیریت لجستیک بنادر و مدیریت حمل‌ونقل دریایی اعم از نظامی و غیرنظامی در دریا و آبراهه‌های کشور می‌باشد

تبصره 1: مدارک تحصیلی مشابه ارائه شده صادره در خارج از کشور منوط به ظهر نویسی و تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خواهد بود

تبصره 2: این آیین‌نامه شامل شرکت‌ها و یا تعاونی‌های مدیریت کننده شناورهای بدنه چوبی نمی‌باشد

فعالیت‌های امور دریایی: منظور فعالیت‌هایی است که در زمینه برنامه‌ریزی، نظارت، انجام امور خدمات دریایی (راهنمایی شرکت‌ها، ناوبری، لایروبی، آبنگاری، یدک‌کشی و …) آشنایی با قوانین ملی و کنوانسیون‌های بین‌المللی مصوب IMO و سایر سازمان‌های تخصصی مرتبط، تجهیزات دریایی- بندری، مخابراتی، کمک ناوبری، کنترل ترافیک دریایی، سکوها و تأسیسات فرا ساحل، تعمیرات شناور/ کشتی، ایمنی و حفظ محیط‌زیست دریایی، سوانح دریایی، سیاست‌گذاری و استانداردسازی قوانین و مقررات دریایی، ثبت کشتی و نقل و انتقالات شناور، صدور گواهینامه‌های شایستگی، سطح امنیت شناور و بندر، آموزش و ارتقا منابع انسانی و ذی‌مدخل و بهره‌برداری از منابع دریایی اعم از شیلاتی، صنعتی و بازرگانی در دریا تعریف شده‌اند

ضمین: وثیقه‌ای است که برای حسن اجرای تعهدات و الزامات برای جبران خسارت وارده به سازمان ارائه می‌شود و می‌تواند به صورت ضمانت نامه بانکی، سفته، وثیقه ملکی یا بیمه‌نامه معتبر باشد

دوره‌های آموزشی: منظور دوره‌های آموزشی طرح جامع سیستم آموزش کارکنان لجستیک بندری ایران مصوب هیأت عامل سازمان است

مدیر فنی: شخصی حقیقی متخصص که شرایط و مدارک لازم را بر حسب مفاد آیین‌نامه دارا می‌باشد

ماده دوم- وظایف و مسوولیت‌های شرکت:

شرکت‌های حمل‌ونقل دریایی (کشتیرانی) ملزم به رعایت کلیه مقررات ملی و بین‌المللی مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران خصوصاً موارد ذیل می‌باشند:

رعایت کلیه قوانین بین‌المللی و قانون دریایی ایران و مقررات مربوط به حفاظت محیط ‌زیست دریایی

کنوانسیون‌های بین‌المللی از جمله ایمنی جان اشخاص در دریا (SOLAS) و جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی‌ها (۷۸/۱۹۷۳ MARPOL)

اخذ گواهینامه‌های مرتبط برای شناورها از سازمان بنادر و دریانوردی یا کشور و محل ثبت کشتی (کشور پرچم) و رده‌بندی‌های معتبر و به روز نگه داشتن آنها

اخذ بیمه‌نامه‌های بدنه و موتور (Hull&Machinery)، کلوپ‌های مصونیت و حمایت از مالکان شناورها در پرداخت غرامت (P&I) و سایر بیمه‌نامه‌های تکمیلی مطابق با مقررات ملی و بین‌المللی در صورت لزوم و به روز نگه داشتن آنها

اخذ گواهینامه‌های سیستم مدیریت ایمنی (ISM) برای کشتی‌ها در صورت مدیریت کشتی‌های تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران

اخذ گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت بر اساس استاندارد ISO جهت شرکت

استخدام پرسنل دریایی بر اساس گواهینامه حداقل ایمنی پرسنل سازمانی شناورها با رعایت مفاد کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردی (STCW) برای ناوگان تحت مدیریت که تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران می‌باشند

تعهد به کارگیری پرسنل بر روی شناورهای مربوطه

اجرای سرویس و نگهداری دوره‌ای و میان دوره‌ای کشتی‌ها و اعزام به موقع آنها برای تعمیرات زیرآبی

رعایت مقررات لازم‌الاجرا سازمان بین‌المللی کار (ILO) نسبت به کارکنان کشتی‌ها

تأمین امنیت دریانوردی، مدیریت کشتی‌ها مطابق با قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی از جمله (ISPS-CODE)

ارسال گزارش حوادث دریایی از جانب فرمانده شناور به نزدیکترین بندر و توسط شرکت به سازمان به محض اطلاع از سانحه و همکاری همه جانبه با سازمان به منظور انجام بررسی کارشناسی سانحه برای ناوگان تحت پرچم که در مدیریت شرکت بوده و یا سوانحی که در محدوده آب‌های تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران برای ناوگان تحت مدیریت به وقوع می‌پیوندد

همکاری با عوامل سازمان در زمینه اجرای هر گونه ممیزی از شرکت/ بازرسی از کشتی و سانحه

شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه مکلفند هنگام اخذ مجوز به سازمان گواهی نمایند که از کلیه مفاد این آیین‌نامه اطلاع حاصل نموده و متعهد به اجرای آنها می‌باشند

اعزام کارکنان شرکت برای طی دوره‌های آموزشی مرتبط با شغل

استفاده از نرم‌افزار و سخت‌افزارهای مناسب بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی در زمینه‌های مدیریت کشتی، بازرگانی و پشتیبانی

دوره مسوولیت از زمان شروع فعالیت موضوع این آیین‌نامه آغاز و تا خاتمه دوره فعالیت شرکت ادامه می‌یابد. بدیهی است پس از خاتمه فعالیت، در صورت احراز قصور یا تقصیر مسوولیت متوجه مسببین آن خواهد بود

رعایت قانون کار و یا تأمین اجتماعی برای کلیه کارکنان در شرکت جاری می‌باشد

تبصره: در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مقررات این مناطق لازم‌الاجرا است

شرکت مکلف است مسوولیت خود را بیمه نماید

در صورتی که به تجهیزات، امکانات و تاسیسات بندری و دریایی سازمان در اثر عملکرد شرکت خسارتی وارد شود، شرکت در برابر سازمان ملزم به جبران خسارت (در مواردی که بیمه‌نامه P&I پاسخگوی خسارات وارده نباشد) می‌باشد

شرکت موظف است لیست کاملی از کشتی‌های تحت مالکیت و یا مدیریت خود را با ذکر نوع فعالیت (مدیریت، مالکیت و یا هر دو) به اداره کل عملیات و ایمنی دریایی سازمان به صورت سالانه ارائه نماید. بدیهی است هر گونه تغییر در موارد فوق بلافاصله به سازمان اعلام خواهد گردید…

ادامه در بخش دوم

منبع: حمل کالا

در صورتی که به تجهیزات، امکانات و تاسیسات بندری و دریایی سازمان در اثر عملکرد شرکت خسارتی وارد شود، شرکت در برابر سازمان ملزم به جبران خسارت (در مواردی که بیمه‌نامه P&I پاسخگوی خسارات وارده نباشد) می‌باشد

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی