خروج کالای ورودی از گمرک مستلزم انجام تشریفات یکی از عناوین پنجگانه مذکور در ماده 19 قانون امور گمرکی ( ورود قطعی، ورود موقت، اعاده به خارج از کشور ( مرجوعی)، ترانزیت داخلی و ترانزیت خارجی) می باشد و برای خروج کالای وارده از گمرک تحت هر یک از عناوین پنجگانه فوق الذکر ( به استثنای ترانزیت داخلی اداری) صاحب کالا یا نماینده او باید اظهارنامه مخصوصو آن عنوان را که اداره گمرک در اختیار اظهارکنندگان می گذارد در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ و امضا به ضمیمه اسناد خرید و صورت عدل بندی (صورت تنوع کالا) و گواهی مبدا و بارنامه حمل به گمرک تسلیم نماید. برگ حواله یا قبض انبار که باید قبلا از طرف موسسه حمل و نقل ( کشتیرانی، هواپیمایی، راه آهن یا هر بنگاه متصدی حمل که کالا را به گمرک تحویل داده است) یا آورنده کالا به نام اظهار کننده پشت نویسی شده باشد نیز باید به اظهانامه ضمیمه شود.

به استناد ماده 20 قانون امور گمرکی و ماده واحده قانون یکسان سازی تشریفات ورود و خروج کالا و خدمات از کشور، انجام تشریفات گمرکی اعم از قطعی و غیر قطعی جز در مواردی که در آیین نامه اجرایی امور گمرکی (موارد مشمول ماده 95 آیین نامه) تعیین می شود منوط به تسلیم اظهارنامه  گمرکی است.

اظهارنامه واردات کالا اوراق چاپی است که توسط گمرک تهیه و برای تنظیم و تکمیل به صاحب کالا و یا نماینده قانونی وی، حامل یا موسسه حمل تسلیم می شود تا اطلاعات مربوط به وسیله حمل، مبدا بارگیری، تعداد محموله، مشخصات خامل، تعداد بارنامه، شماره مانیفست، نام کشور مبدا و مقصد کالا، تعداد و نوع بسته ها، علامت و وزن کالا، نوع کالای محتوی بسته ها و در صورت امکان وزن خالص و ارزش کالا، نام گیرنده کالا، نام و نام خانوادگی و محل اقامت تنظیم کننده اظهارنامه و امضای او، نام و پرچم و مبدا حرکت کشتی و نام صاحب یا فرمانده آن را در آن درج و به گمرک اظهار نماید. اظهارنامه هایی که در حال حاضر در گمرکات مورد استفاده قرار می گیرند، اظهارنامه SAD (سند واحد اداری) نام دارد که در سیستم خودپرداز اطلاعات گمرکی یا آسیکودا به کار گرفته می شود.

سیستم آسیکودا به منظور استاندارد نمودن اظهارنامه های گمرکی و سرعت بخشیدن به ترخیص کالا به وجود آمده است. فرم اظهارنامه SAD از نظر گمرکی به چهر ناحیه الف. ب.ج.د تقسیم شده و هر ناحیه از تعدادی خانه تشکیل شده است. ناحیه (الف) دربرگیرنده اطلاعات گمرکی کالا، ناحیه(ب) شامل حسابداری، ناحیه(ج) برای ترانزیت و ناحیه (د) برای رسیدگی گمرک می باشد. اظهارنامه دارای 54 خانه می باشد.

اسناد لازم جهت انضمام به اظهانامه کالاهای وارداتی عبارتند از :

1-قبض انبار   Ware House Receipt

2-فاکتور    Commercial Invoice

3-پیش فاکتور    Proforma Invoice

4-فهرست عدل بندی (بسته بندی)     Packing List

5-ترخیصیه    Delivery Order

6-بارنامه     Bill Of Lading

7-مانیفست       Manifest

8-گواهی مبدا     Certificate Of Origin

9-مجوز ثبت سفارش    Registration Permission

10-کارت حق العمل کاری(ترخیص کاری)        Brokery License Card

11-کارت بازرگانی      Commercial ID Card

12-وکالتنامه           Power Of Att Orney

13-گواهی بازرسی      Certificate Of Inspection

14-بیمه نامه       Insurance Policy

15-مجوزها و گواهی های مورد نیاز (حسب مورد)

16-و…

لازم به توضیح است، در صورتی که واردات کالا از طریق سیستم بانکی صورت پذیرد، اسنادی نظیر اعلامیه فروش یا تامین ارز، مجوز تقاضای گشایش اعتبار برای کالاهای وارداتی (L/C) نیز ضم اظهارنامه واردات کالا به گمرک ارائه می گردد.

سیستم آسیکودا به منظور استاندارد نمودن اظهارنامه های گمرکی و سرعت بخشیدن به ترخیص کالا به وجود آمده است.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی