شباهت زیاد فرهنگ و زبان کشور ایران با افغانستان سبب شده تا صادرات ایران به افغانستان بسیار پرطرفدار باشد اما دغدغه ی اصلی افرادی که می خواهند برای اولین بار وارد حوزه ی تجارت با افغانستان شوند این است که چه کالایی برای باید به افغانستان صادر کنند تا حاشیه ی سود خوبی داشته باشد؟

در مورد افغانستان چه می دانیم؟

بسیاری از ما و سایر افراد جهان با شنیدن نام افغانستان، احتمالا به یاد جنگ و انفجارهای پی‌درپی خواهیم افتاد که طالبان نیز مسئولیت همه آنها را بر عهده می‌گیرد. بنابراین کمتر کسی به فکر صادرات به افغانستان یا حتی تجارت با آن خواهد بود.

این در حالی است که آمارهای رسمی نشان می‌دهد که بخش قابل‌ توجهی از تجارت خارجی کشورمان مربوط به افغانستان و صادرات به این کشور بوده که در ادامه بیشتر آن را بیان می‌کنیم.

بررسی اقتصاد افغانستان

اقتصاد در افغانستان همواره تاثیرپذیر از مساله جنگ بوده است. اما در چند سال اخیر و به دنبال تاسیس حکومت جدید در این کشور، وضعیت بهبود پیدا کرده است.

حداقل این کشور توانسته در بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی عضو شود، سرمایه خارجی جذب کند و از همه مهم‌تر داد و ستد خود را دوباره با کشورهای مختلف از جمله ایران برقرار کند. اقتصاد این کشور چندان بویی از صنعت نبرده و بیشتر بر روی بحث کشاورزی متمرکز است.

ضمن آنکه بیشتر جمعیت آن را نیز روستائیان تشکیل می‌دهند. علی‌رغم تمام تنش‌ها و جنگ‌هایی که در فضای داخلی آن وجود دارد، اما این کشور توانسته در بسیاری از شاخص‌های اقتصادی حداقل وضعیت باثباتی داشته و چندان دچار نوسان نباشد.

بررسی وضعیت تجارت با افغانستان

افغانستان به علت توسعه‌ نیافتگی و عقب ماندن بخش صنعتی و تولید آن از روند پیشرفت جهانی، نیاز شدیدی به واردات دارد. هر چند که در این کشور روحیه مصرف‌گرایی کمتر است، اما متنوع نبودن اقتصاد آن باعث شده تا بسیاری از کالاهای مصرفی روزمره را نیز از سایر کشورها وارد کند.

بیشتر حجم اقتصاد افغانستان مربوط به بخش کشاورزی و بعد از آن خدمات است. البته کشاورزی آن نیز چندان پیشرفته نیست و بیشتر به چند محصول خاص محدود می‌شود. از آنجا که به آب‌های آزاد دسترسی ندارد، مقامات این کشور تمایل زیادی برای تجارت با همسایگان دارند.

عمده ترین صادرکنندگان کالا به افغانستان

عمده‌ ترین صادرکنندگان کالا به کشور افغانستان به ترتیب کشور ایران ، پاکستان ، هند و چین می باشند.

بررسی وضعیت تجارت ایران با افغانستان

همانطور که اشاره شد، حجم بسیار قابل توجهی از کالاهای بازار افغانستان از ایران وارد می‌شود. به طوری که براساس آخرین آمارها چیزی بین ۱۷ تا ۲۰ درصد از واردات این کشور از ایران تامین می‌شود.

در بسیاری از مواقع افغانستان در صدر مقاصد صادراتی کالاهای ایران قرار دارد. وجود کیلومترها مرز زمینی مشترک در کنار فرهنگ و زبان مشترک باعث شده تا تجار ایرانی به راحتی بتوانند نیازهای صادراتی این بازار بزرگ را تشخیص و برای صادرات محصولات ایرانی اقدام کنند.

هر چند که در این زمینه هنوز نیاز پتانسیل‌های زیادی برای فعالیت وجود دارد. چرا که کشورهایی مانند هند، چین و پاکستان از جمله رقبای ایران در بازار افغانستان به شمار می‌روند. انتظار می‌رود که با توجه به سیاست‌های اتخاذ شده در خصوص تجارت با این کشور و بحث بندر چابهار در این خصوص، حجم تجارت دو کشور در سالیان آینده افزایش پیدا کند.

لیست کالاهای ایرانی دارای مزیت در افغانستان

دسته بندی کالاهای ایرانی ذیل به ترتیب در افغانستان دارای مزیت نسبی هستند :

• گروه شوینده ها : شامل پودر لباسشوئی، مایع ظرفشوئی، شامپو و صابون
• گروه مواد غذائی : شامل انواع نوشابه، کنسرو، ماکارونی، ترشی جات و مربا
• گروه مصالح ساختمانی : شامل انواع کاشی و سرامیک، سیمان ( بیشتر در مناطق غربی و هرات ) شیرآلات و سرویسهای بهداشتی، لوله پولیکا و سینک ظرفشوئی
• گروه داروئی : شامل انواع قرص و کپسول و شربت
• گروه پلاستیک : شامل انواع ظروف ملامین و پلاستیکی
• انواع سوخت و مایع و گاز
• انواع موکت و فرش ماشینی

براساس آمارهای گمرک جمهوری اسلامی ایران قابل ذکر است که بیشتر صادرات کالاهای ایران به ترتیب از طریق گمرکات مشهد، اراک، دوغارون، بازارچه میلک، منطقه ویژه کاوه، میلک، منطقه ویژه اقتصادی پارس، بازارچه ماهیرود، غرب تهران، اصفهان، یزد و سایر گمرکات دیگر کشور صورت گرفته است.

بررسی فرصت های تجارت با افغانستان

محصولاتی نظیر صنایع غذایی، ماشین‌آلات و مصالح ساختمانی، خدمات فنی و مهندسی و مخابراتی، حمل‌ونقل، لوازم خانگی، دکوراسیون، مبلمان و مصنوعات چوبی، مصنوعات پلاستیکی، موکت و کف‌پوش، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، الیاف و منسوجات، پوشاک، پوست و چرم، محصولات آرایشی و بهداشتی، تابلوفرش و صنایع دستی، فرش دستباف و ماشینی، زیورآلات و نقره و… را از جمله ظرفیت‌های اصناف برای حضور در بازار افغانستان می‌دانند.

در پایان به تجار ایرانی توصیه میگردد که از ارسال کالاهائی که تاریخ مصرف آنها پایان یافته و با کیفیت پائین و معیوب هستند، جداً خوداری نموده و به اعتبار کالاهای ایرانی خدشه وارد نکنید.

افغانستان به علت توسعه‌ نیافتگی و عقب ماندن بخش صنعتی و تولید آن از روند پیشرفت جهانی، نیاز شدیدی به واردات دارد.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی