صندوق ضمانت صادرات ایران (بخش دوم)

انواع پوشش های کوتاه مدت:

بیمه نامه کل گردش  صادرات

بیمه نامه خاص صادرات

بیمه نامه خرید دین اسناد صادراتی

بیمه نامه تضمین مطالبات بانک بابت اعتبارات اسنادی

بیمه نامه بلا اثر شدن قرارداد صادراتی

۱. بیمه نامه کل گردش صادرات:

اين بيمه نامه در طول اعتبار يكساله خود، كليه صادرات صادركننده به كشورهاي مختلف را در برابر ريسك هاي عمده سياسي و تجاري تحت پوشش قرار مي دهد.

به عبارت ديگر چنانچه در اثر بروز هر يك از ريسك هاي تحت پوشش ، صادركننده ايراني موفق به وصول مطالبات خود از خريدار خارجي نگردد، اين صندوق براساس بيمه نامه صادره نسبت به جبران خسارات وارده به صادركننده اقدام خواهد نمود.

۲. بیمه نامه خاص صادرات

بيمه نامه خاص، يك يا چند محموله صادراتي را كه در قالب يك قرارداد خاص از سوي صادركننده ايراني براي خريدار خارجي ارسال مي گردد در مقابل ريسك هاي سياسي و تجاري تحت پوشش قرار مي دهد.

به عبارت ديگر، اين بيمه نامه براي آن دسته از صادركنندگاني صادر مي شود كه مايلند يك محموله خاص ارسالي براي يك خريدار مشخص را در مقابل خطرعدم دريافت وجه كالا ناشي از بروز ريسك هاي سياسي و تجاري بيمه نمايند.

قبل از صدور اين بيمه نامه، خريدار خارجي و بانك وي مورد اعتبارسنجي قرار گرفته و قرارداد و يا اعتبار اسنادي كه قرار است تحت پوشش قرار گيرد، مورد بررسي دقيق قرار خواهند گرفت.

۳. بیمه نامه خرید دین اسناد صادراتی:

اين بيمه نامه به منظور پوشش ريسك عدم بازپرداخت وجه اسناد صادارتي كه جهت خريد دين توسط صادر كننده ايراني به بانك هاي عامل كشور ارائه مي شود، صادر مي گردد و بر اساس آن در صورت عدم پرداخت وجه اسناد از سوي خريدار/بانك خارجي، خسارت وارده به بانك خريدار دين اسناد، پرداخت مي گردد.

۴. بیمه نامه تضمین مطالبات بانک بابت اعتبارات اسنادی دیداری:

اين بيمه نامه ريسك عدم پرداخت بانك گشاينده / تاييد كننده اعتبار اسنادي به بانك ايراني را پوشش داده و بدين ترتيب، بانك ايراني قادر خواهد بود وجه اعتبار اسنادي ديداري را در صورت عدم وجود مغايرت اسناد صادراتي با شرايط لحاظ شده در L/C، پرداخت نموده و نهايتا منجر به تسريع روند پرداخت وجه اعتبار اسنادي ديداري به صادر كننده ايراني گردد. (در شكل معمول، زمان مورد نياز جهت نقد نمودن L/C ديداري، بيش از ۷ روز مي باشد.) ميزان حق بيمه نيز با توجه به شرايط سياسي و تجاري كشور خريدار، محاسبه و دريافت مي گردد.

۵. بیمه نامه بلااثر شدن قرارداد صادراتی:

اين بيمه نامه خسارات ناشي از بلا اثر شدن اعتبارات اسنادي و يا قراردادهاي صادراتي را تحت پوشش قرار مي دهد. به عبارت ديگر چنانچه در اثر بروز هر يك از ريسك هاي تحت پوشش(شامل تحريم كشور خريدار و لغو مجوز واردات، تحريم كشور صادركننده و لغو مجوز صادرات، تحريم كشور ثالث، بروز جنگ، فسخ قرارداد توسط خريدار، عدم ايفاي تعهدات خريدار و عدم قبول حكم دادگاه از سوي خريدار)، خسارتي متوجه صادركننده ايراني گردد، خسارت وارده به وي جبران خواهد گرديد مشروط بر اينكه بروز خسارت ناشي از قصور وي در ايفاي تعهداتش نباشد.

انواع پوشش های میان و بلند مدت:

بیمه نامه پوشش ضمانت نامه های بانکی بازپرداخت

بیمه نامه صدور خدمات فنی و مهندسی

بیمه نامه سرمایه گذاری

بیمه نامه پوشش ضمانت نامه های بانکی بازپرداخت:

عبارتست از بيمه نامه اي كه جهت پوشش ريسك واخواست ضمانت نامه هاي بازپرداخت صادره توسط بانك هاي ايراني به نفع موسسات تامين كننده مالي طرح هاي فني و مهندسي ايراني در كشورهاي هدف صادراتي، به نفع بانك هاي ايراني صادر مي گردد.

بیمه نامه صدور خدمات فنی و مهندسی:

اين بيمه نامه همانطور كه از نامش پيداست، طرح ها و پروژه هاي ساختماني كه توسط پيمانكاران و يا شركت هاي مهندسي ايراني در ساير كشورها اجرا مي گردد و همچنين خدمات فني و مهندسي ارائه شده از سوي آنها در خارج از كشور را در مقابل ريسك هاي سياسي و تجاري تحت پوشش قرار مي دهد.

به عبارت ديگر چنانچه در اثر بروز هر يك از ريسك هاي تحت پوشش، صادركننده ايراني خدمات فني و مهندسي موفق به وصول مطالبات خود از كارفرماي خارجي نگردد، اين صندوق براساس بيمه نامه صادره نسبت به جبران خسارات وارده به صادركننده اقدام خواهد نمود.

بیمه نامه سرمایه گذاری:

اين بيمه نامه اصل و سود سرمايه گذاري هاي ميان و بلند مدت سرمايه گذاران ايراني در كشورهاي هدف را تحت پوشش قرار مي دهد. به عبارت ديگر شركت ها يا اشخاص ايراني كه در نظر دارند اقدام به چنين سرمايه گذاري هايي در ساير كشورها بنمايند(مثلاً يك كارخانه در كشور هدف احداث كنند) مي توانند با اخذ بيمه نامه سرمايه گذاري صندوق ، فعاليت هاي سرمايه گذاري خود را در مقابل ريسك هايي همچون عدم انتقال اصل و سود سرمايه گذاري، ملي شدن و يا مصادره اموال و غيره …بيمه نمايند.

به منظور پاسخگوئی بهتر به نیاز صادرکنندگان بخصوص نیازهای مالی و تامین مالی(سرمایه در گردش) صندوق همواره به دنبال طراحی محصولات مناسب بوده که در این زمینه ضمانتنامه های اعتباری یکی از انواع محصولات مورد نظر صادرکنندگان است.

انواع ضمانت نامه های اعتباری در قالب های ذیل صادر می گردند:

ضمانت نامه اعتباری ریالی

ضمانت نامه اعتباری ارزی

ضمانت نامه اعتباری تولیدی

ضمانت نامه اعتباری ریالی:

بانك ها و موسسات مالي داخلي كه در نظر دارند با هدف تامين كسري سرمايه در گردش صادركنندگان ايراني و تامين مالي فعاليت هاي صادراتي آنان، اقدام به اعطاي تسهيلات ريالي به آنها نمايند، مي توانند از ضمانتنامه اعتباري ريالي اين صندوق به عنوان وثيقه مورد نظر خود جهت تضمين بازپرداخت به موقع تسهيلات اعطايي به صادركننده استفاده نمايند.

به عبارت ديگر، براساس اين ضمانتنامه ، صندوق ضمانت صادرات ايران مسئول پرداخت خسارات وارده به اعتبار دهنده ( ذينفع ضمانتنامه ) در صورت عدم بازپرداخت تسهيلات دريافتي توسط مديون ( صادركننده ) در سررسيد مقرر مي باشد.

قبل از صدور اين ضمانتنامه، اعتبار صادركننده ( اعتبار گيرنده) مورد ارزيابي قرار گرفته و براساس نتايج بدست آمده از اعتبار سنجي حداقل وثايق ممكن از وي اخذ مي گردد. ضمناً با توجه به مدت اعتبار، درصدي نيز به عنوان كارمزد از صادركننده دريافت مي شود.

ضمانت نامه اعتباری ارزی:

بانك ها و موسسات مالي داخلي معمولاً جهت اعطاي تسهيلات ارزي به صادركنندگان ايراني از آنها درخواست وثايق مناسب مي نمايند كه اغلب اوقات تهيه و ارائه نوع و ميزان وثيقه درخواستي خارج از توان صادركنندگان مي باشد.

در چنين مواردي ضمانتنامه اعتباري ارزي اين صندوق مي تواند جايگزين مناسبي براي وثايق درخواستي از سوي اعتبار دهنده باشد. به عبارت ديگر ، اين ضمانتنامه كه به نفع اعتبار دهنده صادر مي گردد، وي را در مقابل ريسك عدم بازپرداخت به موقع تسهيلات از سوي مديون (صادركننده ايراني) پوشش مي دهد.

بدين ترتيب در صورت عدم بازپرداخت به موقع تسهيلات ارزي دريافتي، اين صندوق نسبت به پرداخت خسارت وارده به اعتبار دهنده اقدام خواهد نمود.

قبل از صدور اين ضمانتنامه، اعتبار صادركننده ( اعتبار گيرنده ) مورد ارزيابي قرار گرفته و براساس نتايج به دست آمده از اعتبار سنجي حداقل وثايق ممكن از وي اخذ مي گردد. ضمناً با توجه به مدت اعتبار، درصدي نيز به عنوان كارمزد از صادركننده دريافت مي شود.

ضمانت نامه اعتباری تولیدی:

ضمانت نامه ‌اعتبار توليدي، سند تعهدآوري است كه به عنوان وثيقه مورد درخواست‌ توليدكننده ( مضمون له) و جهت تضمين تعهدات صادركننده (مضمون عنه) به منظور خريد نسيه كالاي توليد شده براي صدور، از سوي صندوق (ضامن) ‌به نفع توليدكننده صادر مي شود تا آنها به پشتوانه اين وثيقه مطمئن، كالاي توليدي خود را با شرايط بازپرداخت مدت دار در اختيارصادركننده جهت صادرات قرار دهند و بدين وسيله زمينه صدور كالاي توليدي به بازارهاي صادراتي بدون تبادل وجه نقد فراهم شود.

با استفاده از اين پوشش ضمانتي ، صادر كننده امكان مي يابد كه فارغ از نگراني تامين مالي سرمايه در گردش لازم و بدون تحمل هزينه سود تسهيلات بانكي، به صورت نسيه اقدام به خريد كالاي صادراتي نموده و پس از فروش آن در بازار هدف صادراتي، مبادرت به تسويه دين با توليد كننده كالا نمايد.

در صورت عدم پرداخت به موقع ديون تحت پوشش ضمانت نامه توسط صادركننده و بر اساس اعلام خسارت توليدكننده در سررسيد، صندوق نسبت به پرداخت خسارت اقدام خواهد نمود. صدور اين نوع ضمانت نامه بر اساس قرارداد بين توليد كننده و صادر كننده براي تهيه اعتباري كالا به منظور صادرات صورت مي گيرد.

اين نوع ضمانت نامه ضمن فراهم آوردن زمينه صدور كالاهاي ايراني، باعث تعامل بيشتر بخش هاي توليدي و تجاري شده و فعال سازي   مزيت هاي موجود در بخش توليد و اشتغال افزون تر به منظور صادرات با حمايت صندوق را در برخواهد داشت.

منبع: آیکسپورت

بانك ها و موسسات مالي داخلي معمولاً جهت اعطاي تسهيلات ارزي به صادركنندگان ايراني از آنها درخواست وثايق مناسب مي نمايند كه اغلب اوقات تهيه و ارائه نوع و ميزان وثيقه درخواستي خارج از توان صادركنندگان مي باشد.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی