لازم است بدانید که استفاده از قوانین اینکوترمز در قرارداد‌های صادرات و واردات امری اجباری نیست؛ اما چرا همواره از این اصطلاحات بهره گرفته می شود؟

• جامع بودن
• شفافیت قرارداد
• قابلیت استناد در صورت بروز مشکل

شناخت این اصطلاحات و استفاده درست از آنها در معاملات تجاری، سودآوری بیش‌تری به همراه خواهد داشت. با تمام این تفاسیر، قویا توصیه می‌شود که در قرارداد‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، اینکوترمز مشخص باشد.

مجموعه اینکوترمز شامل ۱۱ اصطلاح است که هر یک سه اصل دارد:

1. انتقال ریسک
   به این معنی که فروشنده در چه مکانی کالا را به خریدار تحویل می‌دهد. در واقع مسئولیت سالم رسیدن محموله از آن نقطه به مقصد به خریدار واگذار می‌شود.
2. انتقال هزینه
   به این معنی که فروشنده تا چه مکانی هزینه حمل را به عهده دارد. هزینه حمل محموله از آن نقطه تا مقصد به عهده خریدار است.
3. مسئولیت
   به این معنی که اموری از قبیل بیمه باربری، انجام تشریفات گمرکی مبدا و مقصد، ترخیص کالا و … بر عهده چه کسی است؛ خریدار یا فروشنده.

توجه داشته باشید که محل انتقال هزینه و مسئولیت از فروشنده به خریدار لزوما یکی نیست. برای مثال، ممکن است فروشنده هزینه‌های حمل تا مقصد یا هر نقطه‌ی مورد توافق را بر عهده داشته باشد، اما مسئولیت سلامت محموله به محض شروع فرآیند حمل بر عهده خریدار باشد

تفاوت اینکوترمز ۲۰۲۰ با اینکوترمز ۲۰۱۰

تغییراتی جزئی در اینکوترمز ۲۰۲۰ نسبت به نسخه قبلی آن مشاهده می‌شود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روان‌تر شدن جمله‌بندی‌ها برای شفافیت هرچه بیش‌تر
• نمایش افقی اصطلاحات به منظور سهولت در قیاس با یکدیگر

نحوه استفاده از اینکوترمز در قرارداد‌ها

در قرارداد‌های بین‌المللی، برای استفاده از اینکوترمز ساختار سه بخشی زیر توصیه می شود:

{اصطلاح مورد استفاده} + {محل توافق شده (بندر یا هر مکان دیگری)} + {اینکوترمز ۲۰۲۰}
برای مثال:
CIF Bandar Abbass Incoterms 2020

اصطلاحات اینکوترمز

EXW (Ex Works)

با استفاده از این ترم؛ فروشنده کمترین مسئولیت را خواهد داشت. در این حالت، فروشنده کالای مورد معامله را در انبار خود یا در محل از پیش توافق شده به خریدار تحویل می دهد که ریسک به خریدار منتقل می شود.

فروشنده مسئولیتی در قبال بارگیری کالا ندارد و در صورت قبول این امر توسط خریدار، بارگیری با مسئولیت (قبول ریسک توسط خریدار) انجام می شود. در صورت بروز هر گونه حادثه و بیمه نشدن مرسوله، تمامی خسارات وارده به عهده خریدار خواهد بود.

در این ترم تشریفات گمرکی مبدا به عهده خریدار می باشد. از آنجایی که فروشنده کالا اغلب فرآیند ترخیص کالا از گمرک مبدا را آسان می کند، توصیه می کنیم در صورت امکان از اصطلاح FCA به جای EXW استفاده کنید.

FCA (Free Carrier)

با استفاده از این ترم؛ فروشنده کالای مورد معامله را در انبار خود یا در محل از پیش توافق شده به خریدار تحویل می دهد.
در صورتی که تحویل کالا در انبار فروشنده باشد، مسئولیت بارگیری نیز بر عهده فروشنده است.
در صورتی که کالا در مکانی غیر از انبار فروشنده تحویل شود، فروشنده کالا را در وسیله حمل به خریدار تحویل می دهد.

خریدار مسئول تخلیه بار از وسیله حمل و نقل است.

گمرک مبدا به عهده فروشنده خواهد بود.

CPT (Carriage Paid to)

با استفاده از این ترم؛ به انتخاب فروشنده، محموله به یک شرکت خدمات حمل و نقل در مکانی از پیش تعیین شده تحویل داده می شود.

هزینه ارسال به کشور مقصد بر عهده فروشنده خواهد بود. اما باید توجه داشته باشید که در زمان تحویل به شرکت حمل و نقل، ریسک به خریدار منتقل می شود. با این تفاسیر در صورت بروز حادثه در مسیر حمل و نقل، مسئولیت پیگیری با شرکت حمل و نقل به عهده خریدار می باشد. در برخی موارد این امر منجر به ضرر مالی برای خریدار می شود.

گمرک مبدا به عهده فروشنده خواهد بود.

CIP (Carriage and Insurance Paid to)

با استفاده از این عبارت، مانند شرایط CPT، فروشنده محموله را در مکانی از پیش تعیین شده به حامل تحویل می دهد. در این مکان، ریسک از فروشنده به خریدار منتقل می شود. تفاوت این است که فروشنده از طرف خریدار پوشش بیمه ای برای حمل و نقل ارائه می کند.

گمرک مبدا به عهده فروشنده خواهد بود.

هزینه ارسال به کشور مقصد به عهده فروشنده می باشد.

به عنوان خریدار، باید به دو نکته توجه داشته باشید:

• شرکت حمل کننده انتخاب شده از جانب خریدار ممکن است خدمات بی‌کیفیتی ارائه دهد. از طرفی، ممکن است خدمات شرکت حمل کننده انتخاب شده بیش از حد معمول گران باشد و در بهای تمام شده قرارداد تاثیر بگذارد.
• فروشنده تنها موظف به تهیه پوشش بیمه حداقلی برای محموله است.

در این راستا، توصیه می‌کنیم:

با فروشنده در مورد پوشش بیمه بیشتر به توافق برسید، یا سعی کنید به عنوان جایگزین، پوشش مورد نظر را دریافت کنید.
در صورت امکان، حامل توسط خریدار انتخاب می شود و هزینه ارسال به فروشنده اعلام می شود. (فرآیند مشترک در تجارت بین المللی)

اتاق بازرگانی بین المللی برای سهولت و شفافیت در مبادلات بین المللی مجموعه ای از اصطلاحات به نام شرایط تجاری بین المللی را ایجاد کرده است.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی