کالاهایی که در کشور ما تولید نمی شوند

به طور معمول در پروسه تولید بیشتر کالاها صفر تا صد تولید آن کالا در یک کشور انجام نمی شود. به عنوان مثال برای تولید یک خودرو ممکن است بسیاری از قطعات آن از کشور دیگری وارد شده و در کشور مقصد مونتاژ شوند. بسیاری مواقع ممکن است با دیدن نام یک کشور بر روی یک کالا تصور کنیم که آن کالا تماما در آن کشور تولید شده که در بسیاری از مواقع این گونه نیست. تولید بسیاری از کالاها وابسته به واردات مواد اولیه از کشورهای دیگر است. و دلیل تغییر قیمت این کالاها هنگام تغییر و نوسان قیمت ارز نیز همین نکته است. ممکن است امکان تولید این مواد اولیه در داخل کشور نیز وجود داشته باشد، اما تولید آن صرفه اقتصادی نداشته باشد.

نهاده های دام و طیور:

نیاز کشور ما به نهاده دام و طیور بر اساس آمار و ارقام، سالیانه رقمی در حدود 19 میلیون تن است. که 85 درصد آن یعنی چیزی در حدود 16 میلیون تن از طریق واردات تامین می شود. که برای تامین نیاز کشور سالیانه مبلغی در حدود 3/5 میلیارد دلار ارز از کشور خارج می شود. و این خروج ارز در حالی اتفاق می افتد که امکان تامین تمامی این نیاز در داخل کشور وجود دارد. از دلایل عدم کاشت این نهاده ها مصرف بالای آب این نهاده ها و قیمت پایین خرید آنها توسط دولت عنوان می شود. بر اساس آمار تنها در سال 97 حدود 5/1 میلیون تن کنجاله، 5/2 میلیون تن جو و 9 میلیون تن ذرت وارد کشور شده است.

مواد اولیه تولید لاستیک:

از کالاهای اصلی مورد نیاز ناوگان حمل و نقل و به ویژه ماشین های سنگین، لاستیک است. که کشور ما برای تولید آن حدود 70 درصد وابسته به کشورهای خارجی است. از آنجاییکه بخش اساسی حمل و نقل کالا میان شهرها از طریق ماشین های سنگین صورت میگیرد. هرگونه اختلالی در این زمینه می تواند موجب بروز مشکلاتی در حوزه توزیع و عرضه کالاها شود. و به رغم اهمیت این موضوع تنها یک کارخانه تولید لاستیک رادیال برای کامیون ها در کل کشور وجود دارد که تنها پاسخگوی 30 درصد نیاز بازار است. در بخش مواد اولیه 60 درصد در داخل کشور تولید می شود و 40 درصد آن وابسته به صادرات است.

در حال حاضر تعرفه واردات لاستیک در حدود 5 درصد است که کمک فراوانی به واردات آن از طریق مجاری قانونی کرده است. کشور ما سالیانه در حدود پنج میلیون حلقه لاستیک نیاز داردکه کمتر از دو میلیون آن در داخل کشور تولید می شود.

دانه شکلات و تولید کاکائو:

دانه کاکائو از محصولاتی است که در کشورهای خاصی مانند ساحل عاج رشد میکند و کشورهای فعال در زمینه تولید شکلات باید مواد اولیه مورد نیاز خود را از این کشورها وارد کنند. کشور ما نیز از تولیدکنندگان شکلات در منطقه است و واردات دانه کاکائو را از کشورهای غنا و ساحل عاج انجام می دهد.

دارو :

در صنعت دارو کشور ما در حدود 97 درصد به خودکفایی رسیده است، اما تقریبا 3 درصد از کل داروها وارداتی است که برای درمان بیماری های صعب العلاج به کار می رود و به دلیل قیمت بالا مبلغ قابل توجهی ارز از کشور ما خارج می کند.

علاوه بر داروهای وارداتی بخش زیادی از داروهای تولید داخل نیز وابسته به واردات مواد اولیه از خارج از کشور است. مقدار این وابستگی برای تامین مواد اولیه داروهای ایرانی در حدود 29 درصد است. و بیشتر در مورد داروهایی مانند انسولین و فاکتورهای خونی می باشد.

از عوامل این وابستگی نداشتن صرفه اقتصادی برای بخش خصوصی و بی توجهی بخش دولتی به این موضوع می باشد. تولید این داروها در کشور ما امکان پذیر است. اما نیازمند تحقیق و پژوهش و سرمایه گذاری بالاست و به همین دلیل ورود بخش خصوصی به این حوزه توجیه اقتصادی ندارد.

واردات روغن و دانه های روغنی:

سرانه مصرف روغن در کشور ما نسبت به سرانه ی مصرف جهانی آن بالاتر است. در حدود 90 درصد مصرف روغن نباتی کشور ما به صادرات وابسته است. نیاز سالانه ی کشور در حدود 1822 هزار تن است. و از این مقدار حدود 1689 هزار تن شامل روغن و دانه های روغنی از طریق واردات تامین می شود.

اما اگر تولید این دانه ها در کشور انجام شود. میتواند به روند توسعه اقتصادی ، استقلال غذایی و صرفه جویی ارزی کمک فراوانی کند. بر اساس آمار در کشور ما به دلایل مختلف از جمله تبلیغات در سالهای گذشته، نیاز پایین به آب و کشت این دانه در پاییز بیشترین تولید دانه های روغنی مربوط به دانه کلزا بوده است. اما پایین بودن قیمت خرید این محصول باعث شد کشاورزان طی سالهای بعد به کشت محصولات دیگری روی آورند.

کاشی و سرامیک ایرانی:

این محصول نیز جزو کالاهایی است که تولید آن وابسته به صادرات است. در تولید کاشی و سرامیک از مواد معدنی برای بدنه ی آن استفاده می شود. که تولید داخل و در قسمت چاپ طرحهای روی کاشی و سرامیک وابستگی به واردات وجود دارد. که چیزی در حدود 50 درصد تولیدات می باشد.

چوب بستنی:

کشور ما اگرچه از تولیدکنندگان و صادرکنندگان بستنی در منطقه است. اما تمامی مواد اولیه آن به جز شیر و شیرخشک وابسته به واردات است. اما چوب بستنی به طور کلی توسط کشورهای روسیه و استرالیا تولید می شود. و کشور چین این کالا را به صورت عمده خریداری و به سایر کشورها صادر میکند.

منبع: آیسان صنعت کهن مهر

سرانه مصرف روغن در کشور ما نسبت به سرانه ی مصرف جهانی آن بالاتر است.

آفکو | مرجع حمل و نقل بین المللی